Televizyon ve Çocuk

Çocuklar gerçekle gerçek olmayanı ayırt etmekte güçlük çekerler. Dolayısıyla hep kaba güç kullananın haklı olduğu ve kazandığı sonucunu çıkarabilirler. Sürekli tabanca ,bıçak,yumruk kullanıldığını gören çocuklar sorunları çözmenin tek yolunun saldırganlık ve şiddet olduğuna inanabilirler.Öldürme olaylarını bir süre sonra kanıksar,duygusal tepkileri küntleşir,olağandışı durumları bile olağan karşılama eğilimi geliştirirler. Küçük çocuklar kanlı,öldürmeli,boğmalı sahnelerle dolu filmlerden korkup sinerler,gece ve gündüz korkuları ,ürkeklik,çekingenlik geliştirebilirler.

Özellikle yalnız başına tv izleyen çocuklar olup bitenleri çok değişik yorumlayabilir.Ancak hayalle gerçeği ayırt etmekte en çok zorluk çeken oyun çağı çocukları en çok tedirgin olurlar. Başka gözlemler okul çağı çocuklarının da değişik etkilendiğini ortaya koyuyor.Örneğin korkak bir çocuk saldırgan sahneleri izleyince saldırgan vurucu kırıcı olmuyor,tersine korku ve ürkekliği artıyor.Öte yandan haşarı,geçimsiz,öfkeli bir çocuk tv de gördüklerini arkadaşları üzerinde denemeye kalkıyor.

Başka bir deyişle her çocuk kendi kişiliği doğrultusunda etkileniyor.Sevgi ve barış içinde yaşayan bir ailede çocuk tv de gördüklerini hemen uygulamaya kalkmıyor.Öte yandan tartışma,dövüşme ve sövülmenin olağan sayıldığı evlerden yetişen çocuklar sorunlarını kavga ve zor kullanarak çözmeye daha yatkınlaşıyor,tv de izledikleri yöntemleri denemeye girişiyorlar.

Bunun bir örneği ABD de yaşandı: tv de gösterilen bir insanı yakma sahnesi küçük büyük tüm izleyenleri dehşete düşürmüş.Bu filmim gösteriminden kısa bir süre sonra gezeteler,bir kaç gencin yolda soydukları bir kadını yakmaya kalkıştıklarını yazdı.Bunun üzerine tv nin yoldan çıkarıcı etkisi üzerine çok konuşuldu.Tv den etkilendiklerini söyleyen bu gençlerin düzensiz ve dağılmış ailelerden gelen başıboş gençler olduğu öğrenilince işler değişti.Tvde görülen çalma ve öldürme yöntemlerini denemek de herkesin yapabileceği bir iş değildir.Ancak bunu sürekli ezilmiş,dövülmüş,itilmiş,evden kaçmış gençler yapabilir.Öfkelerini boşaltmaya ne yoldan olursa olsun fırsat kollayan bu tür gençlerin etkilenmesi hiç kuşkusuz daha kolaydır.
Bu nedenle tüm sorumluluğu tvye yüklemek yanıltıcı olur.Aile içindeki dengesizliklerden kaynaklanan düşmanca duyguların ve saldırganlığın nedenini tv de aramak,gerçeklere göz yummak olur.Örneğin evde babasının annesini dövdüğüne tanık olan bir çocukta bu sahnenin yaratacağı korku ve tedirginliği tvde izlenen yüzlerce öldürme sahnesi yaratmaz.
Dr.Atalay Yörükoğlu