Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu

Bir süredir basında, okulda, kreşlerde ve evimizde sık duyduğunuz Dikkat Eksiklği Hiperaktivite Bozukluğu(DEHB) ya da yaygın kullanım şekliyle ‘hiperaktif çocuk' yaşamı kavramımıza girmiştir.

Dikkat Eksiklği Hiperaktivite Bozukluğu(DEHB), çocukluk döneminin en yaygın sorundur. Toplumda her yaşta sık görülen ve tedavi ile belirgin düzelmeler gösteren bir bozukluktur.Tedavi edilmediğinde yaşam boyu sürdüğü ve tedavi ile düzelebildiği için de önemli bir sorundur.Erken dönemde tanınırsa, tedavisi kolaylaşmaktadır. Erkeklerde kızlardan 2.5 kat daha fazla görülür. Çocukların yüzde 8'inde, gençlerin yüzde 6'sında ve erişkinlerin yüzde 4'ünde Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu olduğu saptanmıştır.

Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu üç temel belirtiyle kendini gösterir.

1.Dikkat eksikliği

Ayrıntılara dikkat etmekte zorlanma, okul, iş ve diğer etkinliklerde dikkatsizce hatalar yapma, dikkati sürdürmede güçlük, birini konuşurken dinlemede güçlük çekme, okul ödevlerini ve görevleri bitirmekte zorluk çekme, görevleri organize etmede güçlük yaşama( yönergeleri anlama güçlüğü ya da inatlaşmaya bağlı değildir). Uzun zihinsel çaba gerektiren işlerden kaçınma ve bu işlerden hoşlanmama, dikkatin çok kolay dağılması, günlük etkinlikleri unutma, eşyaları kaybetme.

2.Aşırı Hareketlilik (Hiperaktivite)

El ve ayakların kıpır kıpır olması, oturduğu yerde duramama, koşuşturup durma ya da huzursuzluk hissi, boş zaman faaliyetlerini sessizce yapmakta güçlük çekme, sanki motor takılmış gibi hareket etme, çok konuşma.

3.Dürtüsellik

Aşırı tepki vermek, sonuçları düşünmeden harekete geçmek, dürtülerini kontrol edememek,sorulan soru tamamlanmadan yanıt verme, sıra beklemekte zorluk çekme, başkaların işine karışma ya da konuşmalarını bölme.
Bu belirtiler, davranış bozukluklarına, evde ve okulda uyum güçlüklerine, öğrenme bozukluklarına yol açabilir. Sonuç da kişinin yaşamını her alanda olumsuz etkiler.
DEHA bozukluğunun tedavisinde; İlaç tedavisi, aile ve hastanın eğitimi, hastalıkla baş etmeyi öğrenmesi ve Bilişsel Davranışçı Terapi yer alır.

Uzman Psikolog Fulya Kaya Tezel