Sosyal bilimcilerin deyişiyle sözsüz mesajlar ya da konuştuğumuz kelimeler aracılığıyla mesajlar göndeririz.Sözsüz mesajlar duruş,hareketler,yüz ifadeleri ve diğer davranışlarımızla iletilirler.Avuç içiniz çocuğa dönük olarak elinizi sallayın,çocuk büyük ihtimalle bu hareketinizi "git" , "benden uzak dur" ya da " şu an rahatsız edilmek istemiyorum" olarak yorumlayacaktır. Avuç içinizi kendinize doğru çevirin ve elinizi kendinize doğru sallayın ve çocuk bu hareketten "buraya gel" , "yaklaş" ya da "yanıma gelmeni istiyorum" şeklinde algılayacaktır.İlk hareket kabul etmemek ikincisi ise kabul etmek olarak iletilir.
KABULÜ GÖSTERMEK İÇİN MÜDAHALE ETMEMEK
Ebeveynler çocuğu kabul ettiklerinin onun hareketlerine müdahale etmeyerek gösterebilirler.Plajda kumdan kale yapmaya çalışan bir çocuğu ele alalım.Çocuktan uzak duran ve kendi işiyle ilgilenen bir ebeveyn,çocuğun hata yapmasına ya da kendi kale tasarımını oluşturmasına izin verir-bu ebeveyn kabul ettiğini mesajını gönderir. Çocuk,"yaptığım şey doğru" , "kale yapmam kabul gördü" , "annem şu an yapmakta olduğum şeyi kabullendi" şeklinde hisseder. Çocuk bir şeyler ile uğraşırken ona karışmamız,kabullendiğinizi sözsüz olarak ileten güçlü bir iletişim yoludur.Çoğu anne ve baba çocuklarına sürekli müdahale ederek,karışarak onları kontrol ederek ve yapmakta oldukları şeylere katılarak ne kadar çok kabul etmeme mesajı verdiklerini fark etmiyorlar.Çocuklarının ayrı bir birey olmalarına izin vermeyi reddederek onların odalarına ya da kişisel ve özel düşüncelerinin mahremiyetini ihlal ederler.Bu genellikle kendi güvensizliklerinin ebeveynsel kaygıların ve korkuların bir sonucudur. Ebeveynler çocukların öğrenmesini ister.Çocuklar hata yaptıklarında ebeveynler huzursuz olurlar.Çocuklarının başarılarıyla gurur duymak isterler.Çocuklara katı yetişkinlere özgü doğru ve yanlışı dayatırlar.Çocukları için gizli hedefleri vardır.Çocukları hakkında başkalarının ne düşündüğünü çok fazla önemserler.Çocuklarının kendilerine ihtiyaç duyduğunu hissetmek isterler,ve buna benzer diğer şeyler. Bu nedenle çocuk bir şeylerle uğraşıyorken hiçbir şey yapmamak onu kabullendiğiniz mesajını çok net bir biçimde iletecektir.Deneyimlerime dayanarak söyleyebilirim ki ebeveynler böyle bir "ayrı olma" durumuna yeterince izin vermiyorlar.Kısacası "müdahaleci olmayan" bir davranış şekli geliştirmek biraz zordur.
KABULLENDİĞİNİZİ GÖSTERMEK İÇİN EDİLGEN DİNLEME Hiçbir şey söylememek de kabul mesajını kolayca verebilir.Konuşmamak-edilgen dinleme-güçlü bir sözsüz mesajdır ve bir kişinin gerçekten kabul edildiğini etkili bir şekilde ona hissettirmek için kullanılabilir.Profesyonel danışmanlar bunu iyi bilirler ve görüşmeleri sırasında oldukça yaygın olarak kullanırlar.Bir psikolog ya da psikiyatr ile ilk kez görüşen bir kişi genellikle şunları söyler, "o hiçbir şey söylemedi;sadece ben konuştum." ya da "hakkımdaki tüm kötü şeyleri anlattım ama beni eleştirmedi bile" ya da "ona her şeyi anlatabileceğimi sanmıyordum ama bir saat boyunca konuştum."
KABULLENDİĞİNİZİ SÖZLÜ OLARAK İLETMEK
Çoğu ebeveyn insanlarla etkileşimde uzun süre sessiz kalınamayacağını bilir.İnsanlar sözlü olarak da etkileşimde bulunmak isterler.Yani yakın ve canlı bir ilişki kurmak için ebeveynler çocuklarıyla,çocuklar da ebeveynleriyle konuşmak isterler. Konuşmak çok önemlidir ama ebeveynlerin çocuklarıyla nasıl konuşacakları çok daha önemlidir.Ebeveyn ile çocuk arasındaki sözlü iletişim türünü,bilhassa ebeveynin çocuğa yanıt veriş şeklini sadece gözlemleyerek bir ebeveyn-çocuk ilişkisi hakkında çok şey söyleyebilirim.Ebeveynler çocuğa yanıt veriş şekillerini gözden geçirmeliler çünkü bir ebeveynin etkinliğinin sırrı burada yatar. Ebeveynlerin sözlü yanıtları sadece birkaç düzine farklı kategoriden oluşur.Bunlar aşağıda sıralanmıştır. 1. Emir vermek,yönlendirmek,idare etmek 2. Uyarmak,gözdağı vermek,tehdit etmek 3. Tembih etmek,ahlak dersi vermek 4. Öğüt vermek,çözüm ya da öneri getirmek 5. Nutuk çekmek,öğretmek,mantıksal kanıtlar öne sürmek 6. Yargılamak,eleştirmek,münakaşa etmek,suçlamak 7. Övmek,aynı fikirde olmak 8. İsim takmak,alay etmek,utandırmak 9. Yorumlamak,analiz etmek,tanı koymak 10. Güven vermek,duygularını paylaşmak,teselli etmek,desteklemek 11. Araştırmak,kuşkulanmak,sorgulamak 12. Sözünden dönmek,oyalamak,şakaya vurmak,konuyu saptırmak.
Dr.Thomas Gordon
Çağlayan Mah. 2018 Sok. Ayşe Atmaca Apt. No:1 Daire:7 Muratpaşa, ANTALYA
Bu sitede çerezler kullanılmaktadır. Sitede gezinmeye devam ederek çerezlerimizin kullanımını kabul etmiş olursunuz. Daha Fazla Bilgi