Psikolojik Testler

MMPI (Minnesota Multiphasic Personality Inventory-Minnesota Çok Yönlü Kişilik Envanteri) MMPI 566 ifadeden oluşan bir kişilik testidir. Bireyin kendisi tarafından her ifade doğru ya da yanlış şeklinde cevaplandırılır. Cevaplandırılması kişinin hızına göre 1 ila 2 saat arasında tamamlanır. MMPI testi ABD'de Minnesota Üniversitesi tarafından geliştirilmiştir. Aynı zamanda bireyin kişisel ve toplumsal uyumu değerlendirilir. Dünyanın çeşitli ülkelerinde yaygın olarak kullanılmakla birlikte Türkiye standardizasyon çalışmaları da yapılmıştır. Temel olarak yetişkin hastaların psikiyatrik değerlendirilmesi amacıyla geliştirilmiştir, bu yüzden kişiliği temel psikiyatrik tanı grupları düzleminde değerlendirmektedir. Ancak bunun yanı sıra kişinin temel kişilik eğilimleri hakkında da ayrıntılı bilgi vermektedir. Geçerlilik alt testleri ile kişinin test alma tutumu da değerlendirilmektedir. Bu alt testlere göre elde edilen bulguların ne kadar geçerli ve kişiyi yansıttığına karar verilmektedir. Genellikle MMPI sonucu bireye ayrıntılı olarak açıklanmamaktadır. Uzmanın bireyin kişilik örüntüsü hakkında bilgi edinmesi amacıyla uyguladığı objektif ve bilimsel bir ölçüm aracıdır ve kısa sürede çok geniş kapsamlı bir değerlendirme sağlar. MMPI raporları psikoloji jargonuyla yazılır ve gerekli durumlarda yalnızca uzmanlar arası iletişimde kullanılabilir. MMPI testinin yorumlanması ve raporlanması bu testin eğitimini almış ve yeterli sayıda uygulama yapmış bir psikolog tarafından gerçekleştirilmelidir.

Wisc-r uluslararası düzeyde kullanımı en yaygın olan zeka testidir. 6-16 yaş arasında kullanılır. IQ skoru elde edilen test olarak da bilinmektedir. Bu testle ilgili en önemli noktalardan biri uygulayıcısının sertifikalı bir psikolog olmasıdır. Uzmanınızın psikoloji eğitiminin yanı sıra wisc-r uygulama eğitimi almış olmasına dikkat ediniz. Wisc-r testi genel olarak zihinsel becerileri sözel ve performans beceriler olarak ikiye ayırır. Farklı zihinsel becerileri ölçümleyen 10 alt testten oluşmaktadır. Test boyunca çocuktan bazı sorulara cevap vermesi ya da bazı şeyleri yapması (yap-boz parçalarını birleştirmesi vb.) istenir. Uygulama 45 dakika ile 90 dakika arasında değişmektedir. Sonuçlar aileye hem sözel hem yazılı şekilde rapor edilmektedir.

WAIS (Wechsler Adult Intelligence Scale - Wechsler Yetişkinler için Zeka Ölçeği) WAIS yetişkinler için uygulanan bir zeka ölçeğidir. Sözel ve performans şeklinde iki alandan oluşur. Sözel alanda bireyin kelime dağarcığı, aritmetik becerileri, kavrama ve muhakeme becerileri gibi zihinsel yetileri değerlendirilir. Bireyin performansı genel yetenek düzeyi, eğitim düzeyi, pratik düzeyi, sosyoekonomik koşulları ve yaşadığı kültür gibi pek çok özellikten etkilenir. Performans alanında ise bireyin gördüğü bir deseni farklı bir düzleme aktarabilme, ayrıntıya dikkat etme, parçadan bütüne gitme, sentezleme gibi çeşitli görevleri yerine getirme becerileri değerlendirilir. Geçerli ve güvenilir bir test olmasına rağmen Türkçe uyarlamasının tekrar revize edilmesi gerekmektedir. Bu durum nedeniyle Türkiye'deki uzmanlar tarafından çok sık tercih edilmemektedir. WAIS testinin uygulanması, yorumlanması ve raporlanması bu testin eğitimini almış ve yeterli sayıda uygulama yapmış bir psikolog tarafından gerçekleştirilmelidir.

AGTE 0-6 yaş çocukların gelişimini değerlendirmede kullanılan bir envanterdir. BU değerlendirmede direkt olarak çocukla çalışılmaz, bunun yerine anneye çeşitli sorular yöneltilir ve anneden (ya da temel bakımverenden) alınan bilgilerle puanlama yapılır. Diğer taraftan uzman çocuğu da gözlemler. İdeal olarak uygulama sırasında anne, baba ve çocuğun bir arada bulunur. Çocuğun gelişimi dil gelişimi, zihinsel beceriler, küçük-kas gelişimi, büyük-kas gelişimi, sosyal gelişim ve öz bakım becerileri alanlarında değerlendirilir. Çocukların, 0-3 aydan başlayarak, 48-72 ay dilimine kadar aylık periyotlarla hangi becerileri yerine getirip getirmediği kaydedilir. Bu envanter gelişimsel geriliği olan ve risk altında olduğu düşünülen bebek ve çocukların erken dönemde tespit edilerek gerekli önlemlerin alınabilmesine fırsat vermesi açısından oldukça büyük önem taşır. AGTE testi bu testin eğitimini almış psikologlar tarafından uygulanmalıdır.

Standardize Mini Mental Test (SMMT) zihinsel becerilerin değerlendirildiği oldukça kısa bir nöropsikiyatrik değerlendirme aracıdır. Özellikle deliryumda olan ve/veya demanslı yaşlıların muayenesinde uygulanmaktadır. Bireyin bilişsel düzeyi hakkında kısa sürede bilgi verir. Eğitimliler ve eğitimsizler şeklinde iki versiyonu bulunmaktadır. SMMT kısa bir eğitim almış psikiyatrist ve psikologlarca 10 dakika gibi kısa bir süre içinde uygulanabilir bir testtir. Uygulama esnasında danışan ve görüşmeci açısından rahatsız edici, utandırıcı veya güçlük verici bir yanı bulunmamaktadır.

Bender Gestalt görsel-motor algılama becerisini değerlendirerek gelişimsel bozuklukları ve beyin hasarını taramak amacıyla geliştirilmiş bir testtir. 5-11 yaş arası çocuklara uygulanan bir kağıt kalem testidir. Çocuğa üzerinde çeşitli figürler olan 9 kart gösterilir ve bunları önündeki kağıda çizmesi, kopyalaması istenir. Bu test testin eğitimini almış olan bir psikolog tarafından uygulanmalıdır.

Benton 8 yaş ve üzerindeki kişilere uygulanan bir testtir. Görsel algıyı ve görsel hafıza becerilerini ölçmeye yarar. Bazı öğrenme güçlüklerini yordamada yararlanılabilir. Kişiye üzerinde bir şekil olan kartlar gösterilir ve bu şekilleri sonradan gösterilen ve üzerinde birbirinden farklı 4 şekil olan kartta bulması istenir. Ayrıca belirli şekilleri çizmesi istenir. Bu test testin eğitimini almış olan bir psikolog tarafından uygulanmalıdır.

Beier Cümle Tamamlama Testi yarı-projektif bir testtir. Birey bu testte eksik cümleleri tamamlamaya çalışır. Mümkün olduğunca kısa sürede hiç düşünmeden verdiği cevaplarla bireyin iç dünyası hakkında bilgi edinilir. Testin A ve B olmak üzere 2 adet formu bulunmaktadır. A formu 8 ile 16 yaşlar arasındaki çocuklara uygulanır ve 56 eksik cümleden oluşur. B formu ise 13 yaş ve üstü bireylere uygulanır ve 67 eksik cümleden oluşur. Genellikle ev ödevi şeklinde verilse de uzmanla seans sırasında uygulanması daha doğrudur. Çünkü bireyin hiç düşünmeden ilk aklına gelen şeyin bireyin zihnindeki önemli bir komplekse (inanç ağına) ait olduğu kabul edilir. Projektif bir teknik olduğundan uygulaması uzmanlık gerektirmektedir.

Bu iki test çeşitli sebeplerden ötürü uzun süren zeka testlerinin uygulanmadığı çocuklar ve eğitimsiz yetişkinlere uygulanan ve muadil yani yaklaşık bir IQ değeri veren zeka testleridir.